کشیدن دندان | راهنمای کامل، مراحل، مراقبت‌ ها و باور های غلط

مقدمه

کشیدن دندان یکی از متداول‌ترین درمان‌های دندان‌پزشکی است که تقریباً همه ما در طول زندگی حداقل یک بار تجربه‌اش می‌کنیم. شاید شما هم به یاد بیاورید که برای اولین بار وقتی دندان شیری لق می‌شد، هیجان کشیدن آن برایتان جالب بود. اما وقتی صحبت از کشیدن دندان دائمی می‌شود، ماجرا جدی‌تر است.

گاهی کشیدن دندان تنها راه نجات سلامت دهان و جلوگیری از عفونت یا مشکلات بعدی است. این درمان اگرچه ساده به نظر می‌رسد، اما نیازمند بررسی دقیق، مهارت دندان‌پزشک و مراقبت‌های پس از درمان است.

در این مقاله به طور کامل درباره کشیدن دندان صحبت می‌کنیم: از دلایل و مراحل کشیدن، تفاوت کشیدن دندان شیری و دائمی، انواع روش‌های جراحی، مراقبت‌های بعد از درمان، هزینه، مزایا و معایب، تا باورهای اشتباهی که درباره آن وجود دارد. اگر شما هم به هر دلیلی در آستانه کشیدن دندان هستید، این راهنما برایتان ضروری است.

کشیدن دندان چیست؟

کشیدن دندان یا اکستراکشن (Tooth Extraction) فرایندی است که طی آن دندان از حفره‌ی استخوانی خود خارج می‌شود. این کار ممکن است به صورت ساده یا جراحی انجام شود.

هدف اصلی کشیدن دندان:

حذف دندان آسیب‌دیده یا غیرقابل درمان
جلوگیری از گسترش عفونت
ایجاد فضا برای درمان‌های ارتودنسی یا دندان‌های نهفته

چرا کشیدن دندان لازم می‌شود؟

دلایل کشیدن دندان می‌تواند متفاوت باشد:

پوسیدگی شدید و غیرقابل ترمیم
شکستگی گسترده‌ی دندان
بیماری‌های پیشرفته لثه (پریودنتیت)
رویش غیرطبیعی یا نهفتگی (مثلاً دندان عقل)
آماده‌سازی برای ارتودنسی
عفونت شدید و آبسه غیرقابل کنترل

کشیدن دندان شیری و دائمی

کشیدن دندان شیری

دندان‌های شیری معمولاً به صورت طبیعی می‌افتند. اما در مواردی مانند پوسیدگی شدید، باقی ماندن بیش از حد در دهان یا ایجاد مشکل در رویش دندان دائمی، کشیدن آنها ضروری می‌شود.

کشیدن دندان دائمی

این نوع کشیدن به مراتب حساس‌تر است؛ چون دندان دائمی دیگر جایگزین طبیعی ندارد. بنابراین تنها زمانی انجام می‌شود که هیچ درمان دیگری مؤثر نباشد.

مراحل کشیدن دندان

۱. معاینه و تشخیص

دندان‌پزشک با معاینه و گرفتن عکس رادیوگرافی، شرایط دندان و ریشه آن را بررسی می‌کند.

۲. بی‌ حسی موضعی

با تزریق داروی بی‌حسی، ناحیه مورد نظر بی‌حس می‌شود تا بیمار در طول درمان دردی احساس نکند.

۳. لق کردن دندان

دندان‌ پزشک با استفاده از ابزار های مخصوص (الواتور) دندان را شل می‌کند.

۴. خارج کردن دندان

با انبر دندان‌پزشکی (فورسپس)، دندان از حفره استخوانی خارج می‌شود.

۵. تمیز کردن و بخیه (در صورت نیاز)

محل کشیدن تمیز شده و در صورت لزوم بخیه زده می‌شود.

انواع کشیدن دندان

کشیدن ساده

برای دندان‌هایی که کاملاً روییده و قابل دسترسی هستند.

کشیدن جراحی

برای دندان‌های نهفته (مانند دندان عقل)، شکسته یا دندان‌هایی که ریشه‌های پیچیده دارند. در این حالت برشی روی لثه ایجاد می‌شود.

کشیدن دندان عقل

یکی از شایع‌ترین انواع کشیدن دندان، مربوط به دندان عقل است. این دندان‌ها معمولاً فضای کافی برای رویش ندارند و نهفته یا نیمه‌نهفته باقی می‌مانند. در چنین شرایطی ممکن است باعث درد، عفونت یا فشار روی دندان‌های دیگر شوند.

مراقبت‌ های بعد از کشیدن دندان

گاز استریل را به مدت ۳۰–۴۵ دقیقه روی محل نگه دارید.
از خوردن و آشامیدن تا چند ساعت خودداری کنید.
تا ۲۴ ساعت اول از شست‌وشوی شدید دهان بپرهیزید.
غذاهای نرم و خنک بخورید.
از کشیدن سیگار و قلیان اجتناب کنید.
در صورت تجویز پزشک، داروها را طبق دستور مصرف کنید.
اگر خونریزی شدید یا تورم غیرطبیعی داشتید، فوراً به دندان‌پزشک مراجعه کنید.

عوارض احتمالی کشیدن دندان

خونریزی طولانی‌مدت
تورم و درد شدید
عفونت
ایجاد حفره خشک (Dry Socket)
آسیب به دندان‌های مجاور یا عصب‌ها (به‌خصوص در جراحی دندان عقل)

مزایا و معایب کشیدن دندان

مزایا

رهایی از درد و عفونت
جلوگیری از گسترش مشکلات به سایر دندان‌ها
بهبود سلامت کلی دهان

معایب

از دست دادن دندان طبیعی
نیاز به جایگزین (ایمپلنت، بریج یا دندان مصنوعی)
احتمال بروز عوارض پس از درمان

جایگزین‌های کشیدن دندان

در بسیاری از موارد، قبل از کشیدن دندان می‌توان گزینه‌های دیگری را امتحان کرد:

عصب‌کشی (اندودنتیکس) برای دندان‌های عفونی
روکش دندان برای دندان‌های شکسته یا ضعیف
درمان‌های لثه برای جلوگیری از کشیدن در بیماری‌های پریودنتال

هزینه کشیدن دندان

هزینه بسته به عوامل مختلف متفاوت است:

نوع دندان (شیری، دائمی، عقل)
ساده یا جراحی بودن کشیدن
میزان پیچیدگی (ریشه‌های بلند، انحنا و … )
تخصص دندان‌پزشک (عمومی یا جراح فک و صورت)
موقعیت جغرافیایی کلینیک

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱. آیا کشیدن دندان درد دارد؟
خیر؛ با بی‌حسی موضعی دردی احساس نمی‌کنید، تنها کمی فشار حس می‌کنید.

۲. کشیدن دندان چقدر طول می‌کشد؟
بین ۱۰ دقیقه تا یک ساعت، بسته به نوع دندان و شرایط آن.

۳. چه زمانی می‌توان بعد از کشیدن دندان غذا خورد؟
معمولاً پس از ۳–۴ ساعت، غذاهای نرم و خنک قابل مصرف هستند.

۴. آیا بعد از کشیدن دندان نیاز به جایگزین است؟
بله؛ اگر دندان کشیده‌شده دائمی باشد، بهتر است از روش‌هایی مثل ایمپلنت یا بریج استفاده کنید.

باور های غلط درباره کشیدن دندان

باور اول: کشیدن دندان همیشه بهتر از درمان است.
واقعیت: همیشه باید تلاش کرد دندان طبیعی حفظ شود. کشیدن دندان آخرین گزینه است.
باور دوم: کشیدن دندان عقل ضروری است.
واقعیت: تنها زمانی نیاز به کشیدن دارد که باعث مشکل یا درد شود.
باور سوم: بعد از کشیدن دندان نیازی به مراقبت نیست.
واقعیت: مراقبت صحیح بعد از کشیدن برای جلوگیری از عفونت و بهبود سریع ضروری است.

نتیجه‌گیری

کشیدن دندان یکی از درمان‌های ضروری و رایج در دندان‌پزشکی است که می‌تواند از درد، عفونت و مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. با این حال، باید به عنوان آخرین راه‌حل در نظر گرفته شود.

اگر دندان شما آسیب دیده یا پوسیدگی شدید دارد، بهترین کار مراجعه به دندان‌پزشک و مشورت برای انتخاب روش مناسب درمان است. با رعایت بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندان‌پزشک و مراقبت پس از کشیدن، می‌توانید سلامت دهان و دندان‌های خود را حفظ کنید.

سبد خرید

پست های اخیر

عضویت